12
Repressie: systematischer toepassen van boetes of andere strafmaatregelen en hierover communiceren om vervuilend gedrag in de openbare ruimte terug te dringen
Maatregelen
50. De strategische en operationele samenwerking tussen het Agentschap Net Brussel, de Brusselse gemeenten, de politiezones en, indien nodig, Brussel Veiligheid en Preventie versterken, om gezamenlijke repressieacties op te zetten op basis van een controleplan.
Via overeenkomsten structureren en formaliseren van samenwerkingsprotocollen en gedeelde strategieën tussen het Agentschap Net Brussel, de Brusselse gemeenten, de politiezones en, indien nodig, Brussel Veiligheid en Preventie, om gezamenlijke repressieacties op te zetten op basis van een controleplan.
51. Het (gedeeld) gebruik van camera's versterken in de strijd tegen vervuilend gedrag, meer bepaald voor sluikstorten, in de openbare ruimte.
Het gebruik van camera's versterken in de strijd tegen zwerfvuil, meer bepaald sluikstorten, in de openbare ruimte, in samenwerking met de betrokken partijen, en zo mogelijk met een bundeling van bepaalde instrumenten.
Dankzij bewakingscamera’s kunnen de daders van milieumisdrijven in problematisch bevonden zones worden ontmoedigd, gecontroleerd en ook worden bestraft. In de strijd tegen sluikstorten hebben veel openbare actoren ervoor gekozen om camera’s in te zetten. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is dat met name het geval voor de meeste gemeenten, maar ook voor gewestelijke actoren zoals het Agentschap Net Brussel en Safe.brussels.
Momenteel gebruikt het Agentschap Net Brussel 6 functionele camera's en 6 dummy camera’s. Met de functionele camera's kunnen 150 tot 250 processen-verbaal per jaar worden opgemaakt. In 2023 wil Net Brussel dit aantal optrekken tot 10. Wat de dummy camera’s betreft, hiermee kunnen weliswaar geen sancties worden opgelegd, maar ze behouden volledig hun ontradend effect. Bovendien kosten ze de overheid aanzienlijk minder geld, zowel in aanschaf als in gebruik.
Sinds kort biedt Safe.brussels aan om camera's ter beschikking te stellen van alle preventie- en veiligheidsactoren in het Gewest. Dit systeem van tijdelijke terbeschikkingstelling, alsook de dienst voor de voorbehandeling van waarschuwingen, wil inspelen op de behoeften van de gewestelijke instanties in het kader van hun respectieve opdrachten. Door deze dienst kan de cameravloot worden gebundeld en het gebruik worden geoptimaliseerd. Momenteel staan er op het grondgebied 15 camera's opgesteld. Uiteindelijk zullen er 48 camera's beschikbaar zijn.
Verder zal in het kader van de uitrol van deze maatregel een inventaris van de gebruikte en beschikbare camera's worden opgemaakt om de inspanningen van de actoren te bundelen.
52. De onmiddellijke administratieve transactie invoeren bij overtredingen in verband met de stedelijke netheid, om het gevoel van straffeloosheid tegen te gaan, via een strikte toepassing van financiële boetes.
De onmiddellijke administratieve transactie invoeren bij overtredingen in verband met de stedelijke netheid, om de nadruk te leggen op de strikte toepassing van de geldboete en zo het gevoel van straffeloosheid onder de bevolking tegen te gaan. Hieromtrent is de ordonnantie in tweede lezing aangenomen op 28/04/2022. Ze zou in mei 2023 in werking moeten treden.
53. De mogelijkheid bestuderen om alternatieve sancties toe te passen, zoals opleidingen over de regels van het afvalbeheer of burgerprestaties zoals afval opruimen.
Alternatieve sancties bestuderen en zo nodig invoeren die het publiek bewuster maken van de netheidsproblematiek, zoals een opleiding in de regels van het afvalbeheer of onderdompelende ervaringen zoals een deelname aan een inzameling van huishoudelijk afval.
De gemeenten Oudergem en Elsene hebben allebei alternatieven ingevoerd voor de administratieve boetes voor bepaalde netheidsovertredingen die inzetten op bewustmaking en opleiding.
Oudergem biedt een bemiddelingsprocedure aan tussen de bemiddelaar, een beheerder van de netheidsdienst en de overtreder. Deze procedure leidt meestal tot een hersteldienst bij de gemeentelijke wegen-/netheiddienst (gemiddeld 4 uur), waarbij de overtreder mee op stap gaat met een veegmachine tijdens de dagelijkse rondes. Sinds de uitvoering van dit project in 2019 hebben 101 daders van de 291 ontvangen zaken positief gereageerd op het bemiddelingsaanbod.
Elsene biedt een alternatief in de vorm van een informatiesessie. Tijdens de 3 uur durende sessie praten de deelnemers over wat onbehoorlijk gedrag is, worden ze via diverse activiteiten bewust gemaakt van het belang van sorteren (met een herinnering aan de regels) en van afvalbeheer en worden ze opnieuw gewezen op hun verplichtingen en op de diensten die de gemeente en het Gewest aanbieden. In 2019 hebben 126 mensen op 192 inbreuken deelgenomen aan de informatie- en bewustmakingssessies.
54. De preventie van de overtredingen op de openbare netheid uitbouwen via een communicatie over de sancties of door het uithangen op de problematische plaatsen van de boetebedragen en van het aantal opgelegde boetes.
Meer communiceren over de voorziene en toegepaste sancties, als een preventiemiddel, in geval van niet-naleving van de regels van stedelijke netheid in de openbare ruimte. Via verschillende hulpmiddelen, de bedragen van boetes op problematische plaatsen tonen om daden van vervuiling te verminderen. Bovendien het aantal boetes aangeven dat al op een bepaalde plaats is uitgedeeld, om de perceptie van echte en frequente controles door de overheid te versterken.
De gemeente Schaarbeek startte in 2021 een sensibiliseringscampagne tegen sluikstorten.
Het doel van deze campagne was tweeledig:
- Het afval zichtbaar maken, zodat het pijn aan de ogen doet;
- Benadrukken dat sluikstorten in de openbare ruimte een overtreding is met ernstige gevolgen.
Deze communicatiecampagne gebruikte de visuele codes van politieseries en maakte het dumpen van afval zichtbaar met verf op de grond en tape om het uit zijn banaliteit en onzichtbaarheid te halen. Er is ook een video gemaakt met beelden van bewakingscamera's waarop te zien is hoe een busje dat afval dumpt wordt betrapt.
