Strategische locaties identificeren voor de installatie van stedelijke asbakken om sigarettenpeuken in te zamelen en om te voorkomen dat ze op de grond worden gegooid

Enquête-asbakken om peuken van straatrokers in te zamelen

Ben je meer Stromae of Angèle? Heb je liever een Luikse wafel of speculaas? Sinds 2016 kunnen rokers in Etterbeek stemmen met hun sigarettenpeuken. In plaats van ze achteloos op de grond te gooien, worden ze uitgenodigd om te "antwoorden" op vragen die soms luchtig en soms ernstig zijn, dankzij deze enquête-asbakken die verspreid zijn over de gemeente. Deze "nudge", geïnspireerd door steden als Londen en Madrid, maakt het mogelijk om een gedachteloos uitgevoerd slecht gebaar te vervangen door een ludieke handeling. In de praktijk worden de asbakken opgehaald door gemeentewerkers. De vragen worden soms voorgesteld door burgers en worden regelmatig bijgewerkt. De asbakken worden verschillende keren per jaar verplaatst om gewenning te voorkomen.

De mogelijkheden analyseren om specifieke zones voor rokers in te richten nabij plaatsen met veel verkeer en wachtplaatsen, zoals haltes van het openbaar vervoer, groene zones en schoolzones. Een rookverbod overwegen op bepaalde openbare plaatsen. 

Bredere distributie van zakasbakken voor rokers bij grote evenementen en op strategische locaties die veel worden bezocht of gevoelig zijn voor netheid of milieurisico's.

De communicatiedienst van Net Brussel biedt sensibiliseringsacties aan rond sigarettenpeuken. Tijdens deze evenementen loopt een animator rond met een gigantische sigarettenpeuk, terwijl een andere animator naar rokers roept om hen bewust te maken van het probleem van het op de grond gooien van sigarettenpeuken. Een zakasbak wordt gratis verstrekt aan rokers die op het probleem worden gewezen.

In het kader van haar acties heeft Net Brussel tussen november 2019 en november 2022 35.750 zakasbakken uitgedeeld. Daarnaast werden 1.100 extra asbakken uitgedeeld tijdens de #WeArePark-campagne van Leefmilieu Brussel. Er zijn ook initiatieven om zakasbakken te verdelen in de Brusselse gemeenten.

Via verschillende organisaties, waaronder degene die strijden tegen roken zoals de vzw Fares, intens informeren over de giftige samenstelling van sigarettenpeuken en hun schadelijke impact op het milieu, water, dieren of de groei van planten wanneer ze op de grond wordt gegooid. In dit verband wijzen op de boetes als dit niet-biologisch afbreekbaar afval op de grond wordt gegooid.

De VZW FARES maakt rokers bewust van de milieu- en watervervuiling die door sigarettenpeuken wordt veroorzaakt. Hun boodschap is de volgende:

Een weggegooide sigarettenpeuk op straat of in de natuur heeft enkele jaren nodig om volledig te verdwijnen. Gedurende deze tijd zal de giftige filter, gevuld met plastic deeltjes en chemische verontreinigingen, tot 500 liter water vervuilen. Voor elke sigarettenpeuk die ergens wordt achtergelaten, is dat het equivalent van 10 douches!

De stad Brussel heeft van haar kant een "anti-rookplan" opgezet om rokers verantwoordelijker te maken en het publiek te informeren. Dit plan omvat bewustmakingsacties en de installatie van stedelijke asbakken, maar ook een verhoging van de boetes en de oprichting van een partnerschap om de ingezamelde peuken te recycleren. Op 17 oktober 2022 lanceerde de stad de eerste editie van de "Week van de strijd tegen sigarettenpeuken". Deze week staat in het teken van activiteiten om mensen te informeren en bewust te maken van het probleem van weggegooide sigarettenpeuken in de openbare ruimte.

Meer informatie is te vinden op https://www.brussel.be/peuken-op-straat-stop-ermee