PALAVER BOOM: STEDELIJKE VERHALEN EN BEWUSTZIJN

METTEURS EN PIECES is een groep kunstenaars die zich toelegt op het creëren van multidisciplinaire artistieke projecten, waarbij theater, beeldende kunst en andere expressievormen worden gecombineerd om originele, collectieve en veelzijdige werken te creëren.

Drie kunstenaars van het collectief Metteurs en Pièces veranderden de Saint-Denijsplein in Vorst in een eco-artistieke ruimte met 'Palaver Boom', een evoluerende installatie gemaakt van hout en afval van illegale stortplaatsen. Gedurende 4 dagen in september betrok het project de lokale gemeenschap bij creatieve workshops en storytelling, om het bewustzijn over milieukwesties en recycling te vergroten.

In een tijd waarin afvalbeheer een collectieve noodsituatie aan het worden is, is Palaver Boom een uitnodiging om onze relatie met wat we weggooien te heroverwegen. Dit efemere sculpturale werk, ontworpen met de medewerking van 458 mensen, waaronder 373 kinderen van zeven Forest-scholen, is versierd met meer dan 500 gerecyclede voorwerpen. 

Elk stuk afval dat aan deze symbolische boom hangt, vertelt een verhaal en onderstreept het idee dat elk voorwerp, hoe onbeduidend ook, een nieuw leven en een nieuwe functie kan krijgen. Door dit artistieke gebaar stelt het project de manier waarop we consumeren en dingen weggooien in vraag: is wat we weggooien echt aan het einde van zijn leven? En wat zegt onze relatie met afval over onszelf? 

“Déchet Story': een transformerend verhaal 

De kern van dit project is het verhaal “Déchet Story”, een echt moderne fabel die resoneert met de kwesties van afwijzing, de behoefte aan erkenning en verlossing. Het vertelt het verhaal van Mundo, een vrouw uit het bos die, terwijl ze een plastic buxusbal illegaal probeert weg te gooien op de Saint-Denijsplein, verandert in een half gebroken wereldbol. In zijn nieuwe vorm ontmoet Mundo andere voorwerpen die voor de schroothoop bestemd zijn, zoals Vouch Vouch de stofzuiger, Gauffriette het wafelijzer en Prison het bed met spijlen. Deze achtergelaten voorwerpen smeden een diepe band met Mundo en vormen een praatcirkel waarin iedereen zijn angst uit om gecremeerd te worden. Het sleutelwoord van de cirkel is “Recyclus”, door de kinderen in koor gezongen na elke interventie, een constante herinnering dat het einde deel uitmaakt van een cyclus en dat wedergeboorte mogelijk is.

Omkomen door vuur of herboren worden door kunst? 

Vuur is alomtegenwoordig in “Déchet Story”, belichaamd door Monsieur Brûle Tout, klaar om achtergelaten voorwerpen te verbranden. Vuur, symbool van vernietiging en definitief einde, roept hier een essentiële vraag op: willen we onze voorwerpen en onze ideeën laten vergaan in de vlammen van de vergetelheid, of willen we ze laten herboren worden in een nieuwe vorm? Vuur is niet alleen een vernietigend element, het is ook een katalysator voor transformatie. Dit project nodigt ons uit om opnieuw na te denken over hoe we over afval denken, niet als een waardeloos residu, maar als een materiaal dat getransformeerd en gerecycled kan worden. 

In zijn zoektocht om objecten uit het vuur te redden herinnert Mundo ons aan de verantwoordelijkheid die we dragen voor wat we creëren en wat we vernietigen. Door het op te nemen tegen Sisyphus, de straatveger, en Monsieur Brûle Tout, kiest ze ervoor om het idee te verdedigen dat niets en niemand het verdient om te verdwijnen zonder alle mogelijkheden voor transformatie te hebben onderzocht. Als we zorgvuldiger naar onze objecten zouden kijken, zouden we dan misschien ook met meer aandacht en mededogen naar onszelf kijken? Net als het afval dat een nieuw leven krijgt, verdient onze eigen waarde, die soms aan de kant wordt geschoven, het om opnieuw te worden bekeken in het licht van een tweede kans. We zijn in zekere zin allemaal half gebroken 'globetrotters', op zoek naar het herwinnen van onze integriteit in een wereld die ons dreigt op te branden als we geen andere weg vinden.

Een project om opnieuw te beleven 

De Palaver Boom is een uitnodiging tot collectieve reflectie, een oproep tot gedeelde verantwoordelijkheid. 

Welke rol kan kunst spelen in het verzoenen van mens en natuur? Zijn we bereid om wat we als nutteloos beschouwen een tweede kans te geven? Kunnen we via projecten als deze onze relatie met consumptie, netheid en de gemeenschap herdefiniëren? 

In ieder geval was het in deze ervaring van artistieke, speelse en gemeenschapsontwaking dat het collectief Metteurs en pièces de ogen van mensen kon zien oplichten en deelnemers van alle leeftijden en achtergronden spontaan kon zien meedoen aan een collectieve poëzie, met afval als onderwerp.

Benjamin Boutboul 
Voor het collectief Metteurs en pièces